Wstęp
System powiązań geometrycznych oraz wymiarowych umożliwia kontrolowanie kształtu, rozmiaru, oraz położenia obiektów za pomocą parametrycznych zależności pomiędzy elementami składowymi tego samego obiektu, albo różnych obiektów rysunkowych. Wprowadzone w ten sposób warunki geometryczne oraz wymiarowe definiują dodatkowe właściwości obiektów, do których zostały przypisane.
Przypisanie powiązań pomiędzy elementami składowymi obiektu wymusza zachowanie ustalonych relacji podczas zmiany kształtu oraz położenia edytowanego obiektu.
Zastosowanie powiązań parametrycznych pozwala na utrzymanie kluczowych założeń projektowych podczas wprowadzania kolejnych modyfikacji, zwiększa spójność poszczególnych elementów rysunku, oraz podnosi jakość i przejrzystość projektu.
Podstawowa funkcjonalność modułu parametrycznego obejmuje:
- Definiowanie oraz modyfikowanie powiązań geometrycznych
- Definiowanie oraz modyfikowanie powiązań wymiarowych
System projektowania parametrycznego posiada także przydatne narzędzia pozwalające na:
- Kontrolowanie widoczności ikon powiązań geometrycznych
- Kontrolowanie widoczności ikon powiązań wymiarowych
Dodatkowe funkcje modułu parametrycznego umożliwiają:
- Usuwanie zbędnych powiązań wymiarowych
- Zarządzanie parametrami powiązań wymiarowych
- Ustawianie opcji powiązań geometrycznych
- Ustawianie formatu opisu powiązań wymiarowych
Geometric Constraints
Rodzaje powiązań geometrycznych
Powiązania geometryczne umożliwiają nakładanie ograniczeń na położenie oraz orientację obiektów, albo definiują wzajemne relacje pomiędzy parami wskazanych elementów.
Moduł projektowania parametrycznego obsługuje dwa rodzaje powiązań geometrycznych: działające na pojedyncze obiekty rysunkowe, oraz definiujące relacje pomiędzy dwoma wybranymi elementami w przestrzeni rysunku. Na przykład, warunki określające położenie obiektów, typu 'stałe', 'poziome', oraz 'pionowe', nakładane są na pojedyncze elementy, podczas kiedy warunki określające ułożenie obiektów względem siebie, typu 'prostopadłe', 'równoległe', oraz 'styczne', nakładane są na wybrane pary elementów.
Omawiane powiązania geometryczne mogą być przypisywane jedynie do obiektów płaskich (2D) leżących w jednej płaszczyźnie.
Punkty powiązań geometrycznych
Nasunięcie kursora na elementy, do których mają zostać przypisane powiązania geometryczne, powoduje podświetlenie możliwych do wybrania punktów powiązań, oznaczonych ikoną 
.
Poniższa tabela przedstawia rodzaje punktów powiązań, jakie można przypisywać do poszczególnych typów elementów rysunkowych podczas definiowania powiązań geometrycznych. Tabela określa również liczbę punktów powiązań dostępnych dla każdego typu elementu rysunkowego:
| Rodzaj obiektu | Punkty powiązań geometrycznych |
|---|---|
| Linia (Line) | Punkty końcowe, punkt symetrii |
| Liniowy segment polilinii | Punkty końcowe, punkt symetrii |
| Okrąg | Środek |
| Luk (Arc) | Punkty końcowe, punkt symetrii |
| Łukowy segment polilinii | Punkty końcowe, punkt symetrii |
| Elipsa | Środek |
| Łuk eliptyczny | Punkty końcowe, punkt symetrii |
| Splajn | Punkty końcowe |
| Prosta notatka | Punkt wstawienia, punkt dopasowania |
| Notatka (Note) | Punkt wstawienia |
| Blok | Punkt wstawienia |
| Definicja atrybutu | Punkt wstawienia |
Paski powiązań geometrycznych
Ikony poszczególnych powiązań geometrycznych przypisane każdego z elementów zostają połączone ze sobą w postaci pasków powiązań.
Przykład:
Przedstawiony powyżej pasek powiązań odpowiada zestawowi warunków przypisanych do elementu liniowego, obejmujących powiązania geometryczne typu 'poziome', 'równoległe', 'współliniowe', oraz 'symetryczne'.
Podczas korzystania z modułu parametrycznego można selektywnie włączać lub wyłączać wybrane paski powiązań, albo równocześnie wyświetlać lub ukrywać wszystkie paski zdefiniowane w rysunku. Funkcja pozwala także na przywrócenie domyślnego położenia przesuniętych pasków powiązań. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w sekcji Ustawianie widoczności ikon powiązań geometrycznych.
Ustawianie widoczności ikon powiązań geometrycznych
Polecenie IkonyPowiazanGeometrycznych (ConstraintIcon) pozwala na włączanie oraz wyłączanie wyświetlania ikon powiązań geometrycznych dla wybranych elementów. Funkcja umożliwia także przywracanie pierwotnego położenia ikon powiązań dla wybranych elementów.
Ikony poszczególnych powiązań geometrycznych przypisane każdego z elementów zostają połączone ze sobą w postaci pasków powiązań.
W celu ustawienia widoczności ikon powiązań geometrycznych dla wybranych elementów należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Ikony powiązań (geometrycznych) > Wybierz elementy, albo wpisać w linii poleceń IkonyPowiazanGeometrycznych (ConstraintIcon)
- Wskazać w obszarze graficznym powiązanie geometryczne, którego widoczność ma zostać zmieniona.
- W razie potrzeby powtórzyć krok 2, aby zaznaczyć kolejne elementy.
- Wybrać jedną z dostępnych opcji:
- Pokaż: Włącza wyświetlanie ikon powiązań dla wybranych elementów.
- Ukryj: Wyłącza wyświetlanie ikon powiązań dla wybranych elementów.
- Resetuj: Przywraca pierwotne położenie ikon powiązań dla wybranych elementów.
W celu włączenia widoczności ikon powiązań geometrycznych dla wszystkich elementów należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Ikony powiązań (geometrycznych) > Pokaż wszystkie, albo wpisać w linii poleceń IkonyPowiazanWymiarowych (DcDisplay), a następnie wybrać opcję Pokaż wszystkie.
W celu wyłączenia widoczności ikon powiązań geometrycznych dla wszystkich elementów należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Ikony powiązań (geometrycznych) > Ukryj wszystkie, albo wpisać w linii poleceń IkonyPowiazanWymiarowych (DcDisplay), a następnie wybrać opcję Ukryj wszystkie.
W celu przywrócenia pierwotnego położenia ikon powiązań geometrycznych należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Ikony powiązań (geometrycznych) > Resetuj wszystkie, albo wpisać w linii poleceń IkonyPowiazanWymiarowych (DcDisplay), a następnie wybrać opcję Resetuj wszystkie.
Uwaga: Ponowne otworzenie rysunku zawierającego powiązania geometryczne powoduje, że ikony wszystkich powiązań stają się niewidoczne. W celu ponownego wyświetlenia ukrytych ikon, należy zastosować polecenie IkonyPowiazanGeometrycznych (ConstraintIcon) z opcją Pokaż wszystkie.
Uruchamianie komendy
Polecenie: IkonyPowiazanGeometrycznych (ConstraintIcon)
Menu: Powiązania > Ikony powiązań (geometrycznych)
Dimensional Constraints
Rodzaje powiązań wymiarowych
Program umożliwia korzystanie z dwóch poniższych rodzajów powiązań wymiarowych:
- Dynamiczny: Powiązania tego typu pozostają widoczne w obszarze graficznym, ale nie pojawiają się na wydruku rysunku. Podczas tworzenia wymiarów parametrycznych odpowiadających takim powiązaniom, zostaje wykorzystany specjalny styl wymiaru przygotowany wcześniej do tego celu (nie ma potrzeby definiowania własnego stylu przez użytkownika). Położenie tekstu wchodzącego w skład wymiaru parametrycznego zostaje ustalone automatycznie. Wielkość ikon opisujących powiązania wymiarowe widocznych na ekranie jest zawsze taka sama, nawet podczas powiększania lub pomniejszania widoku rysunku.
- Opisowy: Powiązania tego typu pojawiają się na wydruku rysunku, a do ich utworzenia zostaje wykorzystany aktywny styl wymiaru zdefiniowany przez użytkownika.
Funkcjonalność powiązań wymiarowych pozwala także na wybór jednego z dwóch trybów określających sposób działania definiowanych warunków:
- Parametryczny: Geometria rysunku jest sterowana przez wartość przypisanego wymiaru parametrycznego.
- Odczytany: Wartość przypisanego wymiaru parametrycznego zostaje odczytana z geometrii rysunku.
Powiązania wymiarowe typu dynamicznego oraz opisowego
Poniższa tabela zawiera zestawienie różnic pomiędzy powiązaniami wymiarowymi typu dynamicznego oraz opisowego.
| Porównywane elementy | Powiązania dynamiczne | Powiązania opisowe |
|---|---|---|
| Powieksz_Pomniejsz (Zoom) | Wielkość ikon opisujących powiązania widoczne na ekranie jest taka sama podczas powiększania lub pomniejszania widoku rysunku | Wielkość ikon opisujących powiązania widoczne na ekranie ulega zmianie podczas powiększania lub pomniejszania widoku rysunku |
| Styl wymiaru | Zostaje wykorzystany specjalny styl wymiaru przygotowany wcześniej do tego celu | Zostaje wykorzystany aktywny styl wymiaru zdefiniowany przez użytkownika |
| Właściwości obiektów | Aktywne ustawienia dotyczące warstw, stylu linii oraz koloru linii zostają zignorowane | Aktywne ustawienia dotyczące warstw, stylu linii oraz koloru linii zostają zastosowane |
| Drukowanie rysunku | Elementy zdefiniowanych powiązań nie pojawiają się na wydruku rysunku | Elementy zdefiniowanych powiązań pojawiają się na wydruku rysunku |
Powiązania wymiarowe typu parametrycznego oraz odczytanego
Powiązania typu odczytanego można tworzyć na bazie powiązań dynamicznych oraz opisowych, poprzez wybranie opcji Odczytany znajdującej się w ustawieniach powiązań wymiarowych kontrolowanych za pomocą palety narzędziowej Właściwości. Powiązania typu odczytanego pojawiają się w obszarze graficznym w postaci wymiarów umieszczonych w nawiasach.
W przypadku korzystania z opcji Odczytany, nie ma możliwości modyfikowania wartości liczbowej lub wyrażenia matematycznego definiującego wartość parametru powiązania wymiarowego. Modyfikacje wprowadzane w geometrii rysunku powodują zmianę wartości parametrów odpowiednich powiązań wymiarowych.
Ustawianie widoczności ikon powiązań wymiarowych
Polecenie IkonyPowiazanWymiarowych (DcDisplay) pozwala na włączanie oraz wyłączanie wyświetlania ikon powiązań wymiarowych dla wybranych elementów.
W celu ustawienia widoczności ikon powiązań wymiarowych dla wybranych elementów należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Ikony powiązań (wymiarowych) > Wybierz elementy, albo wpisać w linii poleceń IkonyPowiazanWymiarowych (DcDisplay)
- Wskazać w obszarze graficznym powiązanie wymiarowe, którego nazwa ma zostać zmieniona.
- W razie potrzeby powtórzyć krok 2, aby zaznaczyć kolejne elementy.
- Nacisnąć Enter.
- Wybrać opcję Pokaż lub Ukryj, aby włączyć lub wyłączyć wyświetlanie ikon powiązań wymiarowych dla zaznaczonych elementów.
W celu włączenia widoczności ikon powiązań wymiarowych dla wszystkich elementów należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Ikony powiązań (wymiarowych) > Wybierz elementy, albo wpisać w linii poleceń IkonyPowiazanWymiarowych (DcDisplay), a następnie wybrać opcję Pokaż wszystkie.
W celu wyłączenia widoczności ikon powiązań wymiarowych dla wszystkich elementów należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Ikony powiązań (wymiarowych) > Wybierz elementy, albo wpisać w linii poleceń IkonyPowiazanWymiarowych (DcDisplay), a następnie wybrać opcję Ukryj wszystkie.
Uruchamianie komendy
Polecenie: IkonyPowiazanWymiarowych (DcDisplay)
Zarządzanie parametrami powiązań wymiarowych
Polecenie Parametry (Parameters) włącza wyświetlanie palety programu Parametry, umożliwiającej przeglądanie oraz modyfikowanie parametrów wprowadzanych przez użytkownika, oraz parametrów przypisanych do powiązań wymiarowych umieszczonych w rysunku.
Funkcjonalność palety pozwala na modyfikację istniejących definicji, edycję nazw oraz usuwanie wybranych parametrów, a także na tworzenie nowych parametrów definiowanych przez użytkownika.
Zakres informacji widocznych w oknie palety Parametry ma postać listy obejmującej:
- Nazwy parametrów użytkownika oraz powiązań wymiarowych umieszczonych w rysunku
-
Definicje określające sposób ustalania lub obliczania wartości parametrów, w których można stosować:
- Stałe wartości liczbowe
- Zmienne odnoszące się do istniejących parametrów zdefiniowanych przez użytkownika lub określonych przez powiązania wymiarowe znajdujące się w rysunku
- Operatory, funkcje oraz stałe matematyczne tworzące wyrażenia definiujące sposób obliczania wartości parametrów
- Wartości końcowe parametrów wyliczone na podstawie określonych definicji
Wszystkie parametry wyświetlane na liście zostają pogrupowane w dwóch sekcjach, odpowiadających powiązaniom wymiarowym wprowadzonym w obszarze graficznym, oraz parametrom zdefiniowanym przez użytkownika.
Więcej informacji na temat definiowania wyrażeń, funkcji, oraz wartości liczbowych określających parametry, można znaleźć w sekcji Definiowanie parametrów powiązań wymiarowych.
W celu wyświetlenia palety narzędziowej 'Parametry' należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Menedżer parametrów, albo wpisać z linii poleceń Parametry (Parameters)
W celu utworzenia nowego parametru użytkownika należy:
- W palecie Parametry, nacisnąć przycisk Nowy parametr użytkownika
. - W sekcji Parametry użytkownika pojawia się nowa linia odpowiadająca utworzonemu parametrowi.
- W razie potrzeby, zmienić w polu Nazwa domyślną nazwę nowego parametru.
- W polu Definicja, wpisać stałą wartość liczbową parametru, albo zdefiniować wyrażenie matematyczne określające wartość parametru.
- Wynik obliczony na podstawie utworzonego w ten sposób wyrażenia pojawia się w polu Wartość.
W celu usunięcia wybranego powiązania wymiarowego lub parametru użytkownika należy:
- Na liście widocznej w oknie Parametry, wskazać parametr użytkownika lub parametr powiązania wymiarowego przeznaczony do usunięcia.
- Nacisnąć przycisk Usuń zaznaczony parametr
. - W przypadku wskazania parametru użytkownika lub powiązania wymiarowego posiadającego odniesienie do istniejącego obiektu rysunkowego, albo do definicji innego parametru, pojawia się wezwanie do potwierdzenia usunięcia wybranego elementu.
W celu zmiany nazwy wybranego powiązania wymiarowego lub parametru użytkownika należy:
- Na liście widocznej w oknie Parametry, kliknąć dwukrotnie na pole nazwy parametru użytkownika lub parametru powiązania wymiarowego przeznaczonego do modyfikacji.
- Wprowadzić wymagane zmiany w nazwie edytowanego parametru.
- Nacisnąć Enter, albo kliknąć w dowolnym miejscu poza polem nazwy, aby zakończyć edycję.
W celu modyfikacji definicji wybranego powiązania wymiarowego lub parametru użytkownika należy:
- Na liście widocznej w oknie Parametry, kliknąć dwukrotnie na pole definicji parametru użytkownika lub parametru powiązania wymiarowego przeznaczonego do modyfikacji.
- Wprowadzić zmiany w wyrażeniu tworzącym definicję edytowanego parametru przez dodanie lub usunięcie operatorów i funkcji matematycznych, stałych wartości liczbowych, albo zmiennych wyrażonych przez inne parametry.
- W celu wstawienia jednej z dostępnych funkcji matematycznych należy: Kliknąć prawy klawisz myszy, wybrać z podręcznego menu opcję Funkcje, a następnie wybrać jedną z dostępnych funkcji matematycznych.
- Nacisnąć Enter, albo kliknąć w dowolnym miejscu poza polem nazwy, aby zakończyć edycję.
W celu ograniczenia widoczności parametrów na liście za pomocą filtra należy:
- W oknie palety narzędziowej Parametry, rozwinąć listę w polu Filtry.
- Wybrać jedną z poniższych opcji filtrowania określających widoczność parametrów użytkownika:
- Wszystkie parametry: Wyświetla wszystkie parametry zdefiniowane przez użytkownika.
- Używane w definicjach: Wyświetla tylko te parametry użytkownika, które są wykorzystywane w definicjach innych parametrów.
- Nieużywane w definicjach: Wyświetla tylko te parametry użytkownika, które nie są wykorzystywane w definicjach innych parametrów. Funkcja Usuń parametr, dostępna w menu kontekstowym prawego klawisza, umożliwia usunięcie nieużywanych parametrów z widocznej listy.
W celu uporządkowania listy parametrów dostępnych w palecie 'Parametry' należy:
- W oknie palety narzędziowej Parametry, kliknąć na nagłówek kolumny Nazwa, Definicja, lub Wartość, aby uporządkować elementy na liście w porządku alfabetycznym z uwzględnieniem kolejności we wskazanej kolumnie.
- Ponowne kliknięcie na nagłówek tej samej kolumny odwraca wcześniej ustaloną kolejność wyświetlania.
Uruchamianie komendy
Polecenie: Parametry (Parameters)
Menu: Powiązania > Menedżer parametrów
Ukrywanie palety 'Parametry'
Polecenie UkryjPaleteParametry (HideParameters) służy do ukrywania palety narzędziowej Parametery, umożliwiającej zarządzanie parametrami definiowanymi przez użytkownika, oraz przypisanymi do powiązań wymiarowych umieszczonych w rysunku.
W celu ukrycia palety narzędziowej 'Parametry' należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Menedżer parametrów, albo wpisać z linii poleceń UkryjPaleteParametry (HideParameters)
Uruchamianie komendy
Polecenie: UkryjPaleteParametry (HideParameters)
Ustawianie opcji powiązań geometrycznych oraz wymiarowych
Polecenie UstawieniaPowiazanGeometrycznych (ConstraintOptions) służy do ustawiania opcji sterujących wyświetlaniem ikon powiązań geometrycznych oraz wymiarowych.
W celu ustawienia opcji powiązań geometrycznych należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Opcje powiązań, albo wpisać z linii poleceń UstawieniaPowiazanGeometrycznych (ConstraintOptions)
- Rozwinąć grupę Geometryczne.
- W sekcji Ustawienia ikon powiązań geometrycznych, zaznaczyć rodzaje ikon powiązań geometrycznych wyświetlanych w obszarze graficznym.
- Nacisnąć przycisk Odznacz wszystkie, aby usunąć zaznaczenie wszystkich opcji, albo przycisk Zaznacz wszystkie, aby uaktywnić wszystkie opcje powiązań geometrycznych.
- Zaznaczyć lub odznaczyć poniższe opcje:
- Pokaż ikony tylko dla elementów w aktualnej płaszczyźnie
- Pokaż ikony po przypisaniu powiązań do elementów
- Pokaż ikony po zaznaczeniu elementów z powiązaniami
- W sekcji Przezroczystość ikon powiązań, określić wartość wskaźnika procentowego definiującego stopień przezroczystości ikon powiązań geometrycznych wyświetlanych w obszarze graficznym.
- Nacisnąć OK.
W celu ustawienia opcji powiązań wymiarowych należy:
- Korzystając z menu, wybrać Powiązania > Opcje powiązań, albo wpisać z linii poleceń UstawieniaPowiazanGeometrycznych (ConstraintOptions)
- Rozwinąć grupę Wymiarowe.
- W sekcji Ustawienia ikon powiązań wymiarowych:
- W polu Format etykiety, wybrać z rozwijalnej listy opcję Nazwa, Wartość, lub Nazwa i wyrażenie.
- Zaznaczyć lub odznaczyć opcję Pokaż ikonę kłódki w etykietach powiązań.
- Uwaga: Ikona kłódki nie pojawia się na wydruku rysunku.
- W sekcji Pokaż opcje, zaznaczyć lub odznaczyć pole Pokaż ukryte powiązania wymiarowe dla zaznaczonych elementów.
- Nacisnąć OK.
Uruchamianie komendy
Polecenie: UstawieniaPowiazanGeometrycznych (ConstraintOptions)
Menu: Powiązania > Opcje powiązań
Ustawianie formatu opisu powiązań wymiarowych
Polecenie FormatTekstuPowiazanWymiarowych (SetConstraintNameFormat) umożliwia określenie zakresu informacji wyświetlanych w opisach tekstowych powiązań wymiarowych.
W celu ustawiania formatu opisu stosowanego w powiązaniach wymiarowych należy:
- Wpisać w linii poleceń FormatTekstuPowiazanWymiarowych (SetConstraintNameFormat)
- Wybrać jedną z dostępnych opcji:
- Nazwa: Wyświetla tylko nazwę parametru (na przykład 'Długość').
- Wartość: Wyświetla tylko wartość parametru (na przykład 2.54).
- Definicja: Wyświetla nazwę oraz wartość parametru (na przykład 'Długość' = 2.54).
Uruchamianie komendy
Polecenie: FormatTekstuPowiazanWymiarowych (SetConstraintNameFormat)
Tematy powiązane